Waarom wordt er niet gesproken van ‘studenten’ in plaats van ‘mbo-leerlingen’ ? Het mbo is een net zo goede opleidingskeuze als iedere andere opleidingsvorm. Daar zijn steeds meer Utrechters het over eens. Toch zijn er ook in Utrecht veel mbo’ers die (nog) ervaren dat er negatief over hun opleiding wordt gesproken of gedacht. Onterecht, vinden niet alleen de Utrechtse mbo-scholen en gemeente Utrecht, maar ook de landelijke MBO-raad en JOBmbo.
Daarom willen deze instanties zoveel mogelijk mensen bewust maken van de effecten van hun woordkeuze. Met het ‘mbo-manifest’ roepen zij politici, gemeenten, onderwijs, werkgevers en media op om beter na te denken over hun taalgebruik als ze praten over het onderwijs.
Celine van Bronswijk heeft als bestuurslid van JOBmbo meegedacht over het manifest: “Het mbo is niet minder dan het hbo of het wo, maar dat beeld bestaat helaas wel in de samenleving. Dat komt deels ook door taalgebruik. We hopen dat dit manifest mensen laat inzien dat ze andere woorden kunnen gebruiken als het gaat over het mbo. Daarmee hopen we uiteindelijke op een gelijkere waardering!”
Het mbo-manifest geeft verschillende voorbeelden van inclusiever taalgebruik die mensen meteen al toe kunnen passen. Deze woordkeuzes zijn aangedragen door mbo-studenten zelf toen zij meewerkten aan het manifest en aan de taalgids van het LAKS. Je kunt bijvoorbeeld beter spreken van het ‘vervolgonderwijs’ in plaats van ‘het mbo en het hoger onderwijs’, ‘mbo-/hbo-/wo-opgeleid’ in plaats van ‘hoog-/laagopgeleid’, ‘doorstromen’ in plaats van ‘op- en afstromen’ en spreek over een ‘onderwijsrichting’ of ‘opleidingsvorm’ in plaats van ‘opleidingsniveau’.
Op het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap wordt gewerkt aan andere officiële benamingen voor het mbo, hbo en wo. Hoewel die specifieke wijziging vanuit het Rijk moet komen, is er veel dat mensen nu al kunnen doen om hun taalgebruik aan te passen. In het manifest roepen Utrechtse en landelijke partijen uit de onderwijssector politici, gemeenten, onderwijs, werkgevers en media op om nu al kritisch naar hun taalgebruik te kijken.
Doe mee
Benieuwd wat je zelf al kunt veranderen aan je taalgebruik? In het manifest zijn verschillende voorbeelden te vinden van inclusiever taalgebruik:
• ‘het vervolgonderwijs’ in plaats van ‘het mbo en het hoger onderwijs’;
• ‘het hbo en wo’ in plaats van ‘het hoger onderwijs’;
• ‘mbo-/hbo-/wo-opgeleid’ in plaats van ‘hoogopgeleid/laagopgeleid’;
• ‘doorstromen’ in plaats van ‘op- en afstromen’;
• ‘studenten’ in plaats van ‘mbo-leerlingen’;
• ‘onderwijsrichting’, ‘opleidingsvorm’ of ‘mbo-/hbo-/wo-opleiding’ in plaats van ‘opleidingsniveau’.
