Politieke willekeur en rode contouren staan de bouw van duizenden sociale huurwoningen in de weg. Dat zegt Ed de Groot, directeur-bestuurder bij Lekstede Wonen, namens de corporaties in de tien grootste gemeenten van Utrecht. “In 2019 stevenen we af op nauwelijks 800 nieuwe woningen. Dat zouden er 1700 kunnen zijn.”
De druk op het Utrechtse woningmarktbeleid groeit met de dag. Wethouders van vooral de kleinere kernen merken dat ze geen enkele ruimte krijgen van de provincie om woningen te bouwen buiten de zogenoemde rode contouren. Ed de Groot, die de corporaties vertegenwoordigt in en rondom de stad Utrecht, is ook niet te spreken over het huidige tempo.
800 woningen in 2017
“Nota bene op aandringen van de U10 (10 grootste gemeenten in Utrecht) maakten wij 1,5 jaar geleden een inventarisatie. Daaruit bleek dat we tot en met 2021 ongeveer 8500 sociale huurwoningen zouden kunnen bouwen, 1700 per jaar. Tot op de dag van vandaag hebben we echter geen enkele concrete reactie gekregen van die gemeenten anders dan bedankt voor de inventarisatie.” Met als gevolg dat het becijferde aantal van 1700 sociale huurwoningen per jaar bij lange na niet wordt gehaald. “In 2017 kwamen we uit op 800 woningen. In 2019 blijven we ook rond de 750, 800 hangen, waarvan er ook nog een aantal bij de Raad van State ligt. Maar zelfs als we het halen komen we nog niet eens tot de helft van wat er volgens ons mogelijk is.
Politieke willekeur
De Groot waarschuwt dat corporaties wethouders en de provincie nodig hebben om het tempo te kunnen opschroeven naar het gewenste niveau. “Destijds hebben we ze ons zelfs gevraagd om op zoek te gaan naar mogelijkheden om de voorraad met drie procent te vergroten. Dat ging om 3000 woningen. Dan mag je toch verwachten dat ze daar met ons afspraken over zouden willen maken. Misschien dan niet over 8500 woningen, maar tenminste over 7500.” Vooral politieke willekeur zit plannen van corporaties dwars, zegt de corporatiebestuurder. “Of wethouders komen aan met slappe excuses zoals: we hebben geheime locaties. Een probleem is verder dat kleinere kernen helemaal niet buiten de rode contouren mogen bouwen.”
Hoofdprijs
Bij de provincie komt hij niet veel verder. “Gedeputeerde Pim van den Berg kent ons verhaal. Ook hij ziet dat de Utrechtse woningnood ontzettend groot is. Maar voorlopig wil hij niet meer ruimte geven om te bouwen.” De rode contouren moeten worden opgerekt, vindt De Groot. Met zorg voor het groen. Zodat kleinere kernen zoals Oudewater, Wijk bij Duurstede, Montfoort, Maartensdijk en tal van andere meer ruimte krijgen om te bouwen. “Het beleid van de provincie om tot 2025 zo’n 68.000 woningen vooral binnenstedelijk te bouwen, zit op slot en werkt prijsopdrijvend. Vaker lopen wethouders zich stuk op eigenaren die niet willen bewegen of de hoofdprijs vragen.”
Oppositiepartijen in de provincie Utrecht zijn het daar roerend mee eens. Een van hen is René Dercksen, vastgoedmakelaar en lijsttrekker van de PVV bij de aankomende Provinciale Statenverkiezingen. Hij vindt dat de provincie zich te veel richt op de stad Utrecht.
Rijnenburg
“Zelfs de D66-wethouder van Oudewater vindt geen gehoor (bij gedeputeerde Van den Berg D66, red) en kwam bij ons pleiten voor een beetje bouwruimte aan de randen. En dan gaat het echt niet om een Vinex-wijk.” Veelzeggend, vindt Dercksen: “Het provinciebestuur heeft de afgelopen acht jaar helemaal niets gedaan. Sterker nog: ze willen potentiële uitbreidingslocaties zoals Rijnenburg het liefst helemaal uit de plannen hebben. Elk Utrechts weiland wordt heilig verklaard. Het zit helemaal vast hier.” Bertrick van den Dikkenberg, lijsttrekker van de SGP, noemt het Utrechtse contourenbeleid kil. “Om elke plaats hebben we rode contour. Daarbinnen mag je bouwen, daarbuiten niet. Daarmee haal je het binnenstedelijk klimaat om zeep. Alles groentjes worden volgebouwd, de biodiversiteit gaat naar achteren, er is te weinig grond beschikbaar tegen acceptabele kosten. Ouderen en starters zijn daar de dupe van.”
Eenheidsworst
Geen ruimte voor maatwerk, een eenheidsworst. Zo laat het woningmarktbeleid zich typeren in Utrecht, volgens Van Den Dikkenberg. “De provincie kijkt niet naar de lokale belangen, maar naar het eigen beleid. Alles hebben we geprobeerd om de kernen te helpen. Maartensdijk, ligt pal naast Utrecht, dreigt gewoon te krimpen en te vergrijzen. En dan komt GroenLinks met de Trias Habitats voor de woningmarkt: een derde bouwen we in de stad, een derde bij de ov-knooppunten, en een derde bouwen we niet. Dat is gewoon krankzinnig. Je zegt toch ook niet over de tramlijn: een derde leggen we niet aan?”
Rommeltje
In maart vinden de Provinciale Statenverkiezingen plaats. Van den Dikkenberg vindt dat de provincie Utrecht een voorbeeld moet nemen aan de provincie Gelderland. “Die is allang niet meer zo strikt met het rode contourenbeleid en ziet dat geen enkele gemeente zit te wachten op een rommeltje.” Arne Schaddelee, lokaal lijsttrekker van de ChristenUnie, is het daar helemaal mee eens. “Ondanks smeekbedes van allerlei wethouders is de harde lijn van deze coalitie al acht jaar: de deur zit op slot. Alles wordt tegengehouden. Zonder oog voor de werkelijkheid is er nee verkocht aan allerlei kleinere kernen. Dat moet anders. Kleinere gemeenten moeten ook weer kunnen bouwen buiten de randen. Maar dan wel met een voorwaarde: alleen met een goede kernrandvisie.” Schaddelee besluit: “We moeten ook niet doen alsof er de afgelopen jaren helemaal niets meer is gebouwd. Alleen al in Leidsche Rijn kwamen er de afgelopen tien jaar 100.000 inwoners bij.”
(bron: Cobouw)
